Aristofanes
EL «LYSISTRATA»
PARTO 1

(Strato en Atheno. En la fono vidiĝas la Akropolo.)

LYSISTRATA
Se oni ilin al la festo de Afrodita,
de Bakĥo, aŭ de Genioj aŭ de Pan alvokus,
pro l' mantamburoj oni ne trovus por si lokon.
Sed nun — eĉ unu sola virino ne ĉeestas,
krom nur — jen venas, jes, mia najbarino.
Saluton, Kalonika!
KALONIKA
                  Kaj al vi Lysistrata!
Pro kio vi bolas de koler'? Ne paŭtu, filnjo,
ne suprentiru tiel en arko viajn brovojn.
LYSISTRATA
Koler' min mordas vere, vi bona Kalonika,
kaj mi pro vi rankoras ege, virinpersonoj,
ke jen do, dum la sekso de viroj nin rigardas
tre ruzaj...
KALONIKA
                  Kaj ni ja estas tiaj, per la dioj!
LYSISTRATA
Nun, kiam al kunven' ili estas alvokitaj,
al konsiliĝ' pri afero ja ne bagatela,
ili ne venas, dormas...
KALONIKA
                        Karulin', ili venos,
sed malfacile al la virino formoviĝi:
la unu ja devas ĉirkaŭ sia edz' klopodi,
l' alia veki la servistinon, aŭ l' infanon
dormigi aŭ manĝigi aŭ per bano purigi...
LYSISTRATA
Aferon pli signifan ol tio ili havus.
KALONIKA
      Sed kion? Kia aĵo do estas, Lysistrata,
por kio nin, virinojn urĝe vi nun kunvokas?
Kaj kiel granda?
LYSISTRATA
                  Granda.
KALONIKA
                        Kaj ĉu ne ankaŭ dika?
LYSISTRATA
Jes, dika.
KALONIKA
            Kiel do ni ne altumultas kure?
LYSISTRATA
Ej, ne pri tio temas (tiel ili ja venus
tuj), sed mi fine inter multe da maldormado
kaj post longega pesad' sukcesis ion baki.
KALONIKA
Ne granda aĵ', se ĝi havis lokon pestelere.
LYSISTRATA
Tiel ne granda, ke nun ĝuste de ni, virinoj,
dependas la pluvivo de Helenujo tuta.
KALONIKA
De ni, nu, tiam ĝin tre febla tenilo tenas.
LYSISTRATA
Dependas nur de ni, ĉu nia urbo saviĝos,
aŭ ni pereos tute, kaj l' insulo Pelopsa...
KALONIKA
Nu do, per dio, jam ni pereu ĉiuj kune!
LYSISTRATA (daŭrigante)
perei ne devu, nek la tuta Beotio.
KALONIKA
Ho, ne la tuta, esceptiĝu la angilfiŝoj!
LYSISTRATA
Ĉar pro Athen' mi ne malvarmigus al mi
la buŝon (pri mi eĉ ne supozu tion),
sed ja, se la virinoj tie ĉi kolektiĝos
el la Beota lando kaj el Peloponezo,
kaj ĉiuj ni — komune ni savos la patrujon.
KALONIKA
Ej, diru, kion povus fari virino saĝan
aŭ gloran, kiu sole sidas ornamiĝinte
per floroj, en veluro, kun farbita vizaĝo,
portante kimbran jupon, sur la piedoj ŝuojn?
LYSISTRATA
Jen estas ĝuste, kio la savon al ni donos:
la flava luksa robo, la ŝuoj kaj la ŝminko,
la bonodora ŝmiro kaj diafanaj vestoj.
KALONIKA
Sed kiel do?
LYSISTRATA
                  Tiele, ke viro kontraŭ viro
neniam plu ekkaptos per la pugno la lancon.
KALONIKA
Velure mi vestos min!
LYSISTRATA
                  Nek ŝildon oni prenos...
KALONIKA
Mi kimbran jupon aĉetos...
LYSISTRATA
                  ...nek eltiros glavon.
KALONIKA
Mi jam kudrigos al mi la ŝuojn!
LYSISTRATA
                        Jen do, vidu,
ĉu ne ĉeesti devus jam la virinoj, ĉiuj?
KALONIKA
Per dio, fluge jam ili devus veni longe!
LYSISTRATA
Ĉu vi ne scias pri la Athenan', ke li ĉion
pli tarde fari emas ol estus bezonate?
Sed jen, neniu ĉeestas, nek de l' Mara Bordo,
nek de Salamis...
KALONIKA
                  Jam de tagiĝo ili estas
en selo, aŭ, pli ĝustadire, en la boatoj.
— — — — — — — — — — — — — — — —
LYSISTRATA
Sed tamen, kelkaj venas jam tie, alrigardu,
kaj ankaŭ tie ja venas grupo, hej ho, hej ho!
— — — — — — — — — — — — — — — —
MYRHINA
Ĉu eble la lastaj ni jam estas, Lysistrata?
Parolu do, ne mutadu!
LYSISTRATA
                  Mi ne povas laŭdi,
ke nun Myrhina venas en ĉi granda afero!
MYRHINA
En la mallum' mi ne povis trovi mian zonon.
Sed ekparolu, se urĝe — ni jam estas multaj.
LYSISTRATA
Ne, tamen ne nun. Ni ankoraŭ iom atendu,
ĝis la Peloponezaninoj kaj Beotinoj
alvenos ankaŭ.
KALONIKA
                  Vere, vi saĝe diras tion,
ja vidu, ankaŭ Lampito tie venas jam.
LYSISTRATA
Saluton al vi Lampito, Lakonino kara,
ho, kiel bela vi estas, de aspekto brila!
Kaj kiel ŝvelas via forto: vi povus brake
sufoki taŭron!
LAMPITO
                  Jas, par deo, ĉar ni jo ĉeam
gimnastekas, ka l' kalkano lo pugon batas.
LYSISTRATA
Kaj kiel rondajn umojn ĉi-antaŭe vi havas!
LAMPITO
Ma, vi min palpas teel, keel boŭvon ofejran.
LYSISTRATA
Nu, kaj de kie estas tiu ĉi junedzino?
LAMPITO
El Beoteo ŝi vejnis ankaŭ en deputejco.
LYSISTRATA
Nu, kara Beotin', ĉe vi estas bone grasaj
la plugopartoj.
KALONIKA
                  Jes, per dio kaj ili estas
sarkitaj, eĉ perfekte, ĝis ege fajna glato.
Kaj kiu ĉi personin' alia?
LAMPITO
                  Ha, bonspejca,
kvankam Korinta.
LYSISTRATA
                        Mi kredas, tiaj ili ĉiuj.
LAMPITO
Kaj keu doŭ amasegis alkune ĉi virenan
armejon?
LYSISTRATA
            Mi mem.
LAMPITO
                  Deru doŭ, keo da ni estas
dezero vea?
LYSISTRATA
                        Tuj, karulin', mi diros ĉion.
MYRHINA
Jam ekparolu, kion kun ni vi havas gravan!
LYSISTRATA
Nu, tuj mi diros, sed mi demandon etan metos
ankoraŭ.
MYRHINA
            Metu ion ajn, kio al vi plaĉas.
LYSISTRATA
Ne tre gajigas vin, ĉu ne, ke iradas diste
en la milito la patro de infanoj viaj?
Ĉar ĉiam estas for ĉies edzo, mi ja scias.
KALONIKA
Ho, kvin monatojn jam la edzo de mi, plorinda,
gardadas pri Eŭkrato en regiono traka.
MYRHINA
La mia pasigis sep monatojn jam en Pilos.
LAMPITO
Lo mea, se foŭje el mileto li revejnas,
tuj flugas for denoŭve ehhaptante la ŝildon.
LYSISTRATA
Kaj al ni jam eĉ unu putinido ne restas,
kaj mi, de kiam al ni Miletos malfidelas,
ne vidis ja tiklilon por ni helpe faritan
el ledo, eĉ nur en la longo de ok coletoj.
Ĉu vi do volas, se rimedon por vi mi trovos,
jam meti fine finon al ĉiu militado?
MYRHINA
Jes ja, kaj tre, kaj eĉ se mi antaŭtukon mian
demeti devus kaj fordrinki por tiu celo!
KALONIKA
Kaj ankaŭ mi, jes, eĉ se min oni tuj disfendus,
kaj foirplace min oni vendus kiel bramon.
LAMPITO
Kaj ankaŭ mi, kaj aĉ se mi dejvus al Tajgetos
surgrimpi, par ka da tee mi pri l' paco gvatu.
LYSISTRATA
Mi do eldiros! Sekretenda ne estas tio.
Ja devas ni, virinoj, por ke ni edzojn niajn
devigu fari la pacon, nun rezigni tute
por kelka tempo...
MYRHINA
                  Sed pri kio?
LYSISTRATA
                        Ĉu vi konsentas?
MYRHINA
Jes, nepre, eĉ se ni devos morti!
LYSISTRATA
                  Tiel do
ni devas nepre rezigni de nun — pri la viroj.
Nu, kial vin vi deturnas? Kien do vi kuras?
Kaj kial vi kun kurba lipo la kapon skuas?
Kial paliĝis vi kaj verŝas treme la larmojn?
Ĉu vi konsentas aŭ ne? Kial do vi hezitas?
MYRHINA
Mi ne konsentas! Daŭru plu la milit' prefere!
KALONIKA
Nek mi, per dio; nur plu la batalado daŭru!
LYSISTRATA
Ha jen, ĉu ĝuste vi diras tion, bramo! Ĵus nun
vi ne domaĝis, eĉ se vin oni tuj disfendos.
KALONIKA
Prefere ion ajn; se necese, mi ensaltos
prefere eĉ la fajron, ol pri tio rezigni,
ĉar tio ne estas egalebla, Lysistrata!
LYSISTRATA
Kaj vi?
MYRHINA
            Mi mem ankaŭ volus salti en la fajron.
LYSISTRATA
Ho, tiel do lascivas ĉiuj el nia sekso?
Ne vane, vere, ke oni verkas tragediojn
pri ni, ĉar ni nenioj aliaj estas, fakte,
ol nuraj amilingoj. Sed, karulino mia,
vi, Lakonin', asistu kaj subtenu do min.
Ni tiel savos la aferon.
LAMPITO
            Oj, ne facele,
par deo, dormi al la vireno teel soŭla,
sed estu teel, ĉar jo la paco ankaŭ boŭnas.
LYSISTRATA
Virin', vi estas kara, la sola el ĉi ĉiuj!
MYRHINA
Kaj se — min savu dio — ini tion sur min prenus
kaj iel ajn persistus, ĉu do per tio la paco
helpiĝus akcelate?
LYSISTRATA
                  Nu jes, kaj eĉ tre multe!
Ĉar vidu, se tie sidus ni, farbitaj pimpe,
kaj antaŭ ili pasus en diafana vesto,
senkrinigitaj bone, duone nudakorpaj,
kaj nia edz' brakumi dezirus nin avide,
kaj ni obstine al li neniel proksimiĝus,
tre baldaŭ ili la pacon farus ja, mi scias!
LAMPITO
Jas, ankaŭ Menelaos, ekvidinte la mamojn
de l' belulen' Helejna, la glavon tuj forĵejtis.
MYRHINA
Sed kio, se nin neglektos poste nia edzo?
LYSISTRATA
Ekzercu vin iom, esti sekse aŭtarkia!
MYRHINA
Ej, kato prenu la imitaĉajn surogatojn!
Kaj kio estu, se ili nin perforte trenos
en dormoĉambron?
LYSISTRATA
                  Kaptu, firme tenu la foston!
MYRHINA
Kaj se nin ili draŝe batas?
LYSISTRATA
                  Cedu nevole,
ne estas ja volupto al ili, se perforta.
Lamentu, veu. Vi vidos, ke tre baldaŭ
la trudo ĉesos, ĉar da volupt' la viro
neniom havas, se l' virino ne ĝuas kune.
MYRHINA (al Lampito)
Se al vi ĉi tio plaĉas, bone, ni konsentos.
LAMPITO
Sed se ni neajn edzojn poŭvos aĉ decidegi,
ka ili paceĝu en sincejra, justa paco,
jo keu kaj keo inklinegos la Asanan
amason da plebaĉo, ka ĝi ne frenezumu?
LYSISTRATA
Konfidu tion al ni, la edzojn ni persvados.
LAMPITO
Nej, dum pri ŝep' ili fantazeas, kaj dum kuŝas
en sea kaŝa loŭko lo maro do trezoro!
LYSISTRATA
Per bona plano jam ankaŭ tion ni aranĝos,
la Akropolon ni konkeros nepre hodiaŭ,
ĉar jam la maljunulinoj estas elsenditaj,
ke dum ĉi tie ni kunvenas, ili okupu
la Akropolon sub preteksto de oferdono.
LAMPITO
Bonejge eltroveta! Se nur sukcejsus teo!
LYSISTRATA
Nu, kara Lampito, nun do konspire ni ĵuru!
Ĉu ne, kun ĵuro nerompebla ni ĵuros kune?
LAMPITO
Nur deru doŭ lo ĵurformulon kaj ni jeĵuros.
LYSISTRATA
Tre guste. — Kie la arkistino? He, do kien
vi rigardadas? Metu la ŝildon dorsalsube,
kaj al mi donu viandotranĉon!
MYRHINA
                  Lysistrata,
sed kiel do vi volas nin ĵurigi?
LYSISTRATA
                        Kiele?
"Sur ŝildo, buĉante ŝafon" — diras ja Esĥilo,
mi jam ne scias, kie.
MYRHINA
                  Neniel, Lysistrata,
nin ne ĵurigu je ŝildo, se vi volas pacon!
LYSISTRATA
Je kio do?
MYRHINA
            Se ricevus ni de ie blankan
ĉevalon, tiun nun ni buĉus kiel oferon.
LYSISTRATA
Pro kio blankan?
MYRHINA
            Sed kiele ni do jeĵuru?
LYSISTRATA
Se vi deziras, bone, mi diros al vi tion:
ni dorsalsube kuŝigos grandan brunan tason,
kaj, vin-felsakon oferbuĉante, ni jeĵuros,
ke al tiu taso akvon ja ne ni enverŝos!
LAMPITO
Ho dolĉuleno, ĝi estos grandioŭza ĵuro!
LYSISTRATA
Elportu jam iu do la tason kaj felsakon!
MYRHINA
Ho vi, virinoj-animnjoj, kiel bela vazo!
Jam pugne teni ĝin estas nura-pura ĝojo!
LYSISTRATA
Demetu ĝin nun, kaptu l' orelojn de la boko!
Ho, sinjorino Pejtho, kaj vi, oferkaliko,
akceptu favore la oferon de l' virinoj!
MYRHINA
Ho, belkolora la sango kaj elgluglas bele!
LAMPITO
Kaj, je Kastoŭr', la aroŭmo estas dolĉe kara!
LYSISTRATA
Kaj nun, virinoj, lasu oferi min antaŭe!
            (Ŝi volas trinki.)
MTRHINA
Ja ne oferos vi, se l' sorto ne trafos tiel!
LYSISTRATA
Do tenu, Lampito, kaj ĉiuj vi, la kalikon,
kaj poste unu ripetu ĉiesnome, kion
mi diros, kaj ĉiu ĝin konfirmu per la ĵuro.
"Neniu viro tere, nek edzo, nek amato..."
MYRHINA
Neniu viro tere, nek edzo, nek amato...
LYSISTRATA
"de nun aliri rajtos nin rigidige." Diru!
MYRHINA
De nun aliri rajtos nin rigidiĝe. Ve, ve!
Fleksiĝos sub mi genuoj miaj, Lysistrata!
LYSISTRATA
"Virino nevirata en mia hejm' mi estos."
MYRHINA
Virino nevirata en mia hejm' mi estos.
LYSISTRATA
"Vestinte min plej bele kaj paradante pimpe."
MYRHINA
Vestinte min plej bele kaj paradante pimpe.
LYSISTRATA
"Nur por ke mia edzo min arde ekdeziru."
MYRHINA
Nur por ke mia edzo min arde ekdeziru.
LYSISTRATA
"Neniam mi memvole al lia logo cedos."
MYRHINA
Neniam mi memvole al lia logo cedos.
LYSISTRATA
"Se min, malobean, li perforte superfortos..."
MYRHINA
Se min, malobean, li perforte superfortos...
LYSISTRATA
"Mi kuŝos malkonvene, ne faros kontraŭpuŝojn..."
MYRHINA
Mi kuŝos malkonvene, ne faros kontraŭpuŝojn...
LYSISTRATA
"Nek alplafone mi altenlevos miajn ŝuojn..."
MYRHINA
Nek alplafone mi altenlevos miajn ŝuojn...
LYSISTRATA
"Nek leonino mi estos sur fromaĝtranĉilo."
MYRHINA
Nek leonino mi estos sur fromaĝtranĉilo.
LYSISTRATA
"Tenante min al ĉi ĵur', mi trinku vinon puran."
MYRHINA
Tenante min al ĉi ĵur', mi trinku vinon puran.
LYSISTRATA
"Se mi ĝin rompos, la kalik' pleniĝu per akvo."
MYRHINA
Se mi ĝin rompos, la kalik' pleniĝu per akvo!
LYSISTRATA
Ĉu tion ĉi vi jeĵuras ĉiuj?
VIRINOJ
                  Per Zeŭs, ĉiuj!
LYSISTRATA
Do mi elverŝu ofere!
MYRHINA
                  Sed, kompanjo, lasu
ja iom ankaŭ al ni, trinki je amikeco!
            (Bruo cirkaŭ la Akropolo.)
LAMPITO
Hoŭ, kea hurlo!
LYSISTRATA
                  Mi diris, vidu, jen do tio!
Virinoj niaj okupis jam la Akropolon
Athenan! Nun, vi, Lampito, al hejmo ekiru
kaj faru vian aferon en Lakedemono,
lasinte ĉi tie la ceterajn kompaninojn.
            (Lampito iras for.)
Kaj ni eniru kaj interne helpu la grandan
riglilon ŝovi, por ke la pordo fermu firme.
MYRHINA
Ĉu poste ne venos — kion do vi opinias —
la edzoj sturmatake?
LYSISTRATA
                  Ĉu tio ĉi min ĝenus?
Minaco, fajro, fero nenia povas fari,
ke antaŭ ili malfermiĝu la pordo, antaŭ
ol ili niajn punktojn akceptante rekonos!
KALONIKA
Ja ne, per Afrodita! Ja tial oni nomas
nin nevenkeblaj kaj tre malicaj estospecoj!
            (Ĉiuj foriras.)
— — — — — — — — — — — — — — — —
— — — — — — — — — — — — — — — —

La viroj, reprezentataj de la ĥoro de maljunuloj, sieĝas la Akropolon, okupitan de la virinoj; tie ja estas ankaŭ la trezorejo, enhavanta la monon necesan por militado. Ili volas ekbruligi la pordegon, sed por ties defendo trupiĝas la virinoj kun akvositeloj. La du ĥoroj, tiu de la virinoj kaĵ de la maljunuloj, disputas, draste skoldante unu la alian. La virinoĵ surverŝas per akvo ankaŭ la virojn. Venas konsilisto kun skitaj trabantoj-arkpafistoj. Li traktas la virinojn per malsataj vortoj, kaj poste...

KONSILISTO (al la trabantoj)
Kial vi gapas buŝmalferme, vi sentaŭguloj?
Ĉu sur drinkej' vi tenas eterne la okulojn?
Ĉu tuj vi sub Akropolpordegon jam ne streĉos
la levostangon?
LYSISTRATA (elpaŝas)
                  Ne klopodu per iloj streĉaj.
Rigardu, mi mem elvenas, do por kio stango?
Ne stango necesas tie ĉi, sed mens' kaj saĝo.
KONSILISTO
Ĉu vere, malbonulino? Kie la arkisto?
Tuj kaptu ĉi tiun kaj la manojn ligu dorse.
LYSISTRATA
Per Artemis, se eĉ nur fingre ĉi gento sklava
min tuŝi kuraĝos, al li estos granda ve!
KONSILISTO
Ĉu vi timiĝis, he? Ĉu vi ŝin ne kaptas kokse?
Kaj vi alia! Ĉu vi el ŝi ne ligas nodon?
STRATYLLIS
Huj, per Athena! Se vi kuraĝos ŝin per mano
eĉ tuŝi, mi eltretos al vi la tripojn tuj!
KONSILISTO
Ha, ŝi eltretos! Kie la arkisto alia?
Antaŭe ligu do ĉi tiun, kiu bojaĉas!
LYSISTRATA
Huj, per Hekata! Se eĉ per fingropinto
vi tuŝos ĉi virinon, tuj vi petegos kupon!
KONSILISTO
Ej, kio do? Kaj kie la arkisto? Ĉi tiun
ekkaptu! Mi instruos vin kiel elkuradi!
STRATYLLIS
Per Artemis, se vi al ŝi sole proksimiĝos,
mi tuj elŝiros al vi la ve-mizerajn harojn!
KONSILISTO
Ho ve, la arkpafisto denove forrifuĝis.
Kaj tamen! Nin de virinoj veni ja neniam
ni lasos! He, antaŭen, kun mi mem, ĉiuj, ek jam!
En vico batala, skitoj!
LYSISTRATA
                  Per Kastoro, baldaŭ
vi vidos, kiajn kvar brigadojn ene mi havas
armitajn bone, el virinoj plej batalemaj!
KONSILISTO
Arkisto, tordu tuj aldorse al ŝi la manojn!
LYSISTRATA
Virin-kamaradoj, hej, rapide elinterne!
vi grajnofoirovolegomovendistinoj,
vi bulbolaktofarunopanovendistinoj,
ek nun, frakasi, ŝiri, draŝi, tranĉi kaj ungi
kaj humiligi ilin, flankenmeti vizaĝon!
            (Interluktado. La trabantoj retiriĝas.)
KONSILISTO
Aj, bele okazis do al miaj arkpafistoj!
LYSISTRATA
Ĉu estis via opinio, ke kontraŭ sklavaj
virinoj vi komandis ilin, aŭ ĉu vi kredas,
ke galon la virino ne havas?
KONSILISTO
                  Dioj! eĉ tro!
LYSISTRATA
— — — — — — — — — — — — — — — —
— — — — — — — — — — — — — — — —
Ni toleris ĝis nun viromilitojn, tempojn grave suferajn,
virinmaniere, modeste, kiel ajn nur agadi vi degnis;
vi ne lasis diri eĉ silabeton pri l' malplaĉaj aferoj,
kvankam ni ja suspektadis, eĉ aŭdis ofte el nia ĉambro,
kiam inter vi pri afero grava ne ĝustis la diskuto,
ni poste demandis vin ridetante, kvankam korodolore,
"Do kion ĵus pri la pac' vi decidis en la popolkunveno?
Kaj kion sur la kolon' vi skribos?" — "Afero ne via, silentu!"
la edzo rediras, kaj mi silentis.
UNU VIRINO
                  Mi eĉ spite parolus!
KONSILISTO
Kaj ricevintus vi, se vi klaĉus!
LYSISTRATA
                  Sed mi silente eniris.
Kaj poste eĉ pli fatalan konsiliĝe decidi ni aŭdis,
kaj diris: "Edzeto kara, kiel vi ĉi-stulte ideis?"
Kaj kurbarigarde rediris li: "Se vi tekse ne sidos,
doloros al vi la kapo, eĉ tre! Militi — afero de viro."
KONSILISTO
Per Zeŭs, li parolis bone!
LYSISTRATA
                  Kial bone, vi, vaz' de malico?
Se, dum malsaĝe vi konsiliĝadis, vin plisaĝigi ne licis?
Sed kiam aperte, strate-vojete ni jam de vi aŭdis jenon:
"Tutlande ne estas homo! Ne estas jam, per Zeŭs, tia viro!"
Ni tiam en kunveno decidis savi komune la landon,
jes ni, virinaro per unu kor' kaj buŝ'. Aŭ — kion atendi?
Se sekve vi bone atentos, dum ni la bonon diras, volas,
kaj nun vi silentos, kiel ni antaŭe, ni vin trahelpos.
KONSILISTO
Ĉu do vi nin? Terurege! Ne estas eble toleri!
LYSISTRATA
                              Silentu!
KONSILISTO
Ĉu silentu mi do pro vi, malbonulino, al kiu estas
la kapo envolvita vuale? Mi mortus ja prefere!
LYSISTRATA
Se nur tio estas por vi la plago,
jen al vi vualo, ligu ĝin al vi
al la griziĝinta kapo,
kaj prenu ĉi etan korbon,
kaj poste, zonante vin, kombadu la lanon
ĉe manĝetado de faboj!
Militi — afer' de virinoj!
ĤORO DE VIRINOJ
Leviĝu, virinoj, el apud la siteloj!
la virin-kamaradojn tuj kiom eble ni helpu!
Ĉar dum l' ekzisto de mondo neniam danci mi lacos,
kaj langvor' la genuojn al mi ne kaptos.
Kaj preta je ĉio kun ili mi estas! Al ili la forto,
la nobla pasio, la virto, la aŭdacemo heroa,
kaj la gracieco, la amo de lando gepatra!
Sed ho, vi juvela vartistino kaj urtikherb' de l' avinjoj,
al atak' furioze, sen kompat'! Al ŝipo la vento favoras!
LYSISTRATA
Nur dolĉevolupta Eros kaj Afrodita, devena de Kypros,
donacu al nia brusto la sorĉon, al nia koks' la magion,
kaj dume la virojn regu la plej furioze volupta rigido,
ja en Helenio tuta jam oni nomos nin Lysimaĥe!
— — — — — — — — — — — — — — — —
Sekvas ankoraŭ disputo. Lysistrata, kiu antaŭ nelonge venkis la trabantojn per sia virinarmeo, montriĝas ne malpli lerta kiel langbatalanto. La akto finiĝas per la kverelado de la ĥoro de maljunuloj kaj ĥoro de virinoj.

PARTO 2

(La virinoj tre malbone eltenas sian amstrikon. Lysistrata devas kuraĝigi lamentulinojn, admoni dizertemulinojn.)
LYSISTRATA
Virinoj miaj bonaj, ĉesu lamenti tiel!
Vi tre deziras edzon, sed ĉu vi opinias,
ke ili nin ne sopiras? Scias mi, ke estas
turmenta la nokt' al ili. Do toleru, karaj
kompanjoj, kaj suferu dum iom da tempdaŭro,
ĉar aŭguraĵon havas ni, ke nia la venko,
se sen ribelad' eltenos ni. Jen l' aŭguraĵo.
ĤORO DE VIRINOJ
Jam diru, kiel tekstas ĝi.
LYSISTRATA
                  Atentu do bone!
"Sed se la hirundo-trupo, rifuĝinte for de l' upupoj,
kaŝiĝante unuloke, sin de l' seksvolupto detenas,
ĉesos plagoj, kaj la alte tondra Zeŭs tiun almalsupre
metos, kiu estis supre..."
ĤORO DE VIRINOJ
                  Do ni estos suprekuŝantaj?
LYSISTRATA
"Male, se interkverele flugos for la hirundoj el la
sankta templo, tiam estos evidente, ke en la mondo
ne ekzistas birdo, kiu ilin en lascivo superus."
ĤORO DE VIRINOJ
Zeŭs tiel helpu, la aŭguraĵo estas klara,
ni ne senkuraĝiĝu per ĉiuj altaj dioj!
Sed ni eniru kaj toleru, ja estus turpe,
ho miaj karaj, malobei la aŭguraĵon!
— — — — — — — — — — — — —
— — — — — — — — — — — — —

PARTO 3

LYSISTRATA (venas el la Akropolo)
Hej ho, hej ho, virinoj! Venu, venu rapide!
Antaŭen!
UNUA VIRINO
      Kio do? Diru, kial vi kriadas?
LYSISTRATA
Rigardu, viro venas tie, vir' frenezuma,
obsedis nin voluptfurioz' de Afrodita.
"Ho vi, reĝin' de Kypros, Paphos kaj de Kythere,
plu iru rekte la vojon, kiun vi ekpasis!"
UNUA VIRINO
Do kiu estas, kie?
LYSISTRATA
                  Ĉe la templo de Ceres.
UNUA VIRINO
Per Zeŭs! Li staras tie. Kiu li povas esti?
LYSISTRATA
Observu lin tre atente, ĉu do iu el vi
lin konas?
MYRHINA
                  Ho, per Jeŭs, mi lin ege bone konas,
li estas mia propra edzo Kinesias!
LYSISTRATA
Do estas via tasko, ke lin vi surrostile
turnadu, rostu tuj, anseron el li farante,
kaj amu kaj ne amu, kaj ĉion al li donu
krom unu nur, pri kio la nokta glaso scias.
MYRHINA
Ne zorgu, okazos tiel!
LYSISTRATA
            Ankaŭ mi mem estos
kun vi! Lin rosti, baki kaj frenezigi tute
mi donos al vi helpon. Nun vi foriru, ĉiuj!
            (La virinoj foriras.)
KINÉSIAS (venas; lian fileton portas servisto)
Ve al mia povra kapo, kvazaŭ radumate
streĉiĝas al mi jam ĉiumembre la muskoloj.
LYSISTRATA
He, kiu vi estas ĉe la gardlinio?
KINÉSIAS
                  Mi.
LYSISTRATA
Sed viro?
KINÉSIAS
            Jes ja!
LYSISTRATA
                  He, tuj vin forportu de tie!
KINÉSIAS
Kaj kiu vi mem, ke min vi forkomandas?
LYSISTRATA
                  Gardo.
KINÉSIAS
Myrhinan voku por mi, do, se vi konas dion!
LYSISTRATA
Mi ŝin alvokos por vi, sed kiu do vi estas?
KINÉSIAS
La edzo mem, Kinesias, kun sia amilo.
LYSISTRATA
Bonvenon, al vi, karulo, via nomo estas
nek nekutima jam, nek fremda en nia rondo;
ĝin portas via virino ĉiam en la buŝo,
ĉar tuj ŝi diras post ricevo de pom' aŭ ovo:
"Ĝin havu edzo Kinésias!"
KINÉSIAS
            Ho, grandaj dioj!
LYSISTRATA
Jes, jes ja, per Afrodita! Kaj se pri la edzoj
ektemas, via virin' tuj krias interrompe:
"Neniaĵo! Kinésias — jen nur la viro!"
KINÉSIAS
Do iru jam kaj voku ŝin!
LYSISTRATA
                  Ĉu vi donos ion?
KINÉSIAS
Per Zeŭs, jes ĉion, kion nur de mi vi deziras.
Ĉi tion havas mi, kaj ĝin mi la tutan donos.
LYSISTRATA
Nu do, mi iras kaj ŝin vokos.
KINÉSIAS
                  Sed rapidege,
ĉar ekde l' tempo, kiam el la hejmo ŝi fuĝis,
neniom da plezuro mi havas el la vivo.
En mian domon jam enpaŝi mi timas, tiel
malplena kaj dezerta ĝi estas. La nutraĵon
seneme mi manĝas, ĉar amumi mi sopiras.
MYRHINA (el la Akropolo)
Mi amas lin, mi amas ja, sed jen, li ne volas
ke mi lin amu. Kaj pro tio ne voku min do!
KINÉSIAS
Mirhinjo, mia dolĉa, kion tie vi faras?
Ho venu do, descendu de tie!
MYRHINA
                  Ne, per Zeŭs!
KINÉSIAS
Myrhina, ĉu ne venas vi, se mi mem vin vokas?
MYRHINA
Ne! Kial voki min, se vi min ja ne bezonas?
KINÉSIAS
Mi vin ne bezonas? Preskaŭ mi rabias por vi!
MYRHINA
Mi iras for.
KINÉSIAS
            Ne faru do tion. Elaŭskultu
almenaŭ la fileton. He vi, voku la panjon!
INFANO
Patrinjo, panjo, panjo!
KINÉSIAS
Virin', kio al vi? Ne kompatas vi la filon
de sep tagoj nek banatan, nek suĉigitan?
MYRHINA
Mi lin kompatas ja, sed pri l' povrulo la patro
neniom zorgas.
KINÉSIAS
            Venu, kara, al la etulo!
MYRHINA
Ho kor' patrina! Mi devas iri, kion fari?
            (Ŝi retiriĝas)
KINÉSIAS
Pli juna kaj pli ravanta ŝajnas ĉi virino
al mi ol Jam, ho, volupte eĉ alrigardi!
Kaj kiel paŭtas ŝi kaj traktas min fierege;
jen ĝuste, kio min pereigas per deziro!
MYRHINA (malsupre)
Ho dolĉa eta filo de patro tre malbona,
alvenu, ke vin, karega, kisu via panjo!
KINÉSIAS
Kial vi faris tion, malbonulin'? Vi sekvas
la voĉon de virinoj aliaj, kaj afliktas
min kaj vi same sopiras mem...
            (Li volas ŝin brakumi)
MYRHINA
                        Ej, min ne tuŝu!
KINÉSIAS
Ĉu l' domon, kiun tie hejme ni havas kune,
perei vi lasus do?
MYRHINA
            Nu, iom mi bedaŭras.
KINÉSIAS
Ĉu iom? Ke kokino fadenon vian ŝiras
kaj disportadas?
MYRHINA
            Ĝin per dio, mi ne bedaŭras.
KINÉSIAS
Kaj kiel longe vi jam la feston Afroditan
kun mi ne faris? Ĉu vi do ne revenos al mi?
MYRHINA
Ja ne, per Zeŭs, se la pacon vi ne reakiros,
kaj al la milito vi ne faros fine finon!
KINÉSIAS
Nu, tiel estos, se tre necese.
MYRHINA
            Tiam ankaŭ
mi iros hejmen, se tre necese. Ĵur' nun ligas.
KINÉSIAS
Se jam nun vi kuŝiĝus kun mi nur iomete!
MYRHINA
Ne! Kvankam mi ne diras ja, ke vin mi ne amas.
KINÉSIAS
Ĉu vi min amas? Kial do ne kuŝiĝi, Myrnjo?
MYRHINA
Ho, turpa homo! Ĉu antaŭ nia infaneto?
KINÉSIAS
Ja ne, per dio! (al la servisto) Manes, portu lin al la hejmo!
Nu jen, la fileto nun jam estas forigita!
Ĉu tamen vi ne kuŝiĝos?
MYRHINA
                  Kie oni farus
tiaĵon, stultulet'?
KINÉSIAS
                  La groto de Pan tre taŭgos.
MYRHINA
Kaj kiel al la Akropol' mi revenos pura?
KINÉSIAS
Vi bele baniĝos en font-rojo de l' Klepsidro.
MYRHINA
Mi, povrulino, ĵuris; ĉu mi rompu la ĵuron?
KINÉSIAS
Ĝi ŝarĝu la kapon nur al mi; ne havu zorgojn!
MYRHINA
Nu do, du litojn mi alportos.
KINÉSIAS
            Ho, ne penadu!
Surtere same bone!
MYRHINA
            Per Apolon', neniel!
Sur ter' ne kuŝos vi, eĉ se malbona vi estas!
KINÉSIAS
Tre amas min ĉi virino, estas evidente!
MYRHINA (re venas kun tendara lito)
Nu, jam kuŝiĝu, kaj mi demetos miajn vestojn.
Sed, fulmotondro! Kie do la suba litaĵo?
KINÉSIAS
Ej kio? Ne necesa!
MYRHINA
                  Per Artemis! Ja kiel
vi kuŝus sur la rimenoj?
KINÉSIAS
                        Donu al mi kison!
MYRHINA
Nu, jen do! (per finto ŝi trompas lin, forkuras)
KINÉSIAS
            Ej, ej, venu jam rapide, revenu!
MYRHINA (revenas)
Jen la litaĵo suba! Kuŝiĝu, mi malvestos
min. — Sed, per pesto, jen, vi ne havas ja kusenon!
KINÉSIAS
Mi ne bezonas tian!
MYRHINA
            Sed mi bezonas nepre (for).
KINÉSIAS
Aj, aj, jen estas fasto de l' malsata Heraklo!
MYRHINA (revenas)
Stariĝu, saltleviĝu!
KINÉSIAS
            Mi havas nun jam ĉion.
MYRHINA
Ĉu vere ĉion?
KINÉSIAS
            Jam nur venu, vi dolĉulinjo!
MYRHINA
La zonon mi malligas jam, sed ja pri l' afero
de l' paco ne forgesu! Ne trompu min, mi diras!
KINÉSIAS
Ho ne, aŭ tuj mi pereu!
MYRHINA
                  Ha, lankovro mankas!
KINÉSIAS
Per Zeŭs, eĉ ne necesa, sole tio alia!
MYRHINA
Ne timu, vi havos ankaŭ tion. Tuj mi reos (for).
KINÉSIAS
Mortigas min ĉi virin' per siaj pajlosakoj!
MYRHINA (revenas)
Starigu reankoraŭ!
KINÉSIAS
            Tio ĉi ja stariĝis!
MYRHINA
Vi volas unkt-oleon?
KINÉSIAS
            Ja ne, per Apolono!
MYRHINA
Je mia fid', vi ĝin ricevos, vole-nevole (for).
KINÉSIAS
Ho patro Zeŭs; se nur tio tuta elverŝiĝus!
MYRHINA (revenas)
Nu jen, etendu la brakon kaj vin ŝmiru per ĝi!
KINÉSIAS
Ŝmiraĵ' ne bona, per Apolon', ne nuptodora,
ĝi estas ja pretigita el absinta herbo.
MYRHINA
Ho mi, mallerta! Mi portis ja Rhodosan al vi!
KINÉSIAS
Tre bona ĝi estas, dolĉulin'!
MYRHINA
                  Ne klaĉu! (For.)
KINÉSIAS
Ve, ke ne krevis, kiu l' unua ĝin kuiris!
MYRHINA (revenas)
Jen estas al vi ĉi ujo.
KINÉSIAS
                  Mi jam havas unun,
ho diodonita, plu nenion al mi portu,
sed jam kuŝiĝu!
MYRHINA
                  Senprokraste, per Artemis!
nun mi ankoraŭ nur mallaĉos al mi la ŝuojn.
Sed poste, amiĉjo, por la pac' vi devas doni
la voĉon, ĉu vi aŭdas?
KINÉSIAS
                  Bone, mi ja pripensos.
            (Myrhina forkuras)
Mortigis min ĉi virin', pereigis tute,
kaj senfeliginte min, ŝi subite fuĝas...
Ve, kio jam al mi okazos, kaj kiu helpos?
Min trompis el ili la pleje belega!
Nun kiel jam suĉigi ĉi tiun?
Kie do la amumparigisto
vartistinon por ĝi luanta?
ĤORO DE MALJUNULOJ
Mizerul', terurega la plago,
kiu vin sopirigas, mistifikitan!
Tre mi vin kompatas, oj, oj!
Ĉar ĝin kia ren' elteni ja povus,
ho, kaj kia koro kaj kia lumbo.
ingveno, kojono, amilo,
ĉi streĉon ĝis mateniĝo
elporti kapablus?
KINÉSIAS
Ho Zeŭs, ĉi spasmo de murda rigido!
ĤORO DE MALJUNULOJ
Jen, vidu ŝi kaŭzis al vi ĉi tion,
virin' abomena kaj malaminda!
KINÉSIAS
Per Zeŭs, ja ne, sed la karega, la rava!
ĤORO DE MALJUNULOJ
Ĉu ŝi rava? Do kiel?
Ja malica, malica! Zeŭs, ho Zeŭs!
Se nur via vent' uragana
ciklone ŝin ekskuegante,
kiele la fojnoamason,
ŝin portus aeren al alto,
kaj ree deĵetuŝ teren,
ke subite ŝi al ĉi tiu
enfalu rekte la sinon!

PARTOJ 4-7

Lampito, hejmenirinte al Sparto, faras tie la taskon al ŝi konfiditan: ĉiu Spartanino "forpuŝas de la litrando la edzon." Tion anoncas sendito ilia, veninta al Atheno. Sekvas tuta delegitaro el Sparto: en burleskaj scenoj la ammalsato de la viroj montriĝas kun la plej fiziologia obsceno. Lysistrata alvokas la Paciĝon, por ke ĉi tiu konkordigu la virojn de la du civitoj. Ŝi mem alparolas ilin:

LYSISTRATA
Mi estas sole virino, sed mi havas menson,
kaj ankaŭ per si mem ne feblas al mi la kapo,
sed krome mi aŭdis multe de la patro kaj de l'
olduloj kaj ne kreskis kiel kampe la kardo.
Unue, nun mi vin ambaŭ riproĉante skoldas,
kaj juste! ĉar vi, parencaj laŭ la sango, kiuj
el unu akvobasen' aspergas la altaron
en Olimpio, Pytho kaj ĉe la Thermopiloj
(kaj kiom eĉ pli mi povus diri, se necesus)
jen, kiam la barbaro minacas, vi armee
nun reciproke vin ekstermadas kaj la urbojn
helenajn. Jen la parto unua de l' parolo.

(Ŝi memorigas ambaŭ partojn pri la gravaj helpoj, kiujn iam ili donis unu al la alia.)

Kaj kiuj estis unuj al la aliaj tiel
bonfaraj, kial nun vi batalas, kial fine
vi jam ne faras finon al la mizer' komuna?
Kial vi jam ne paciĝas? Kio vin malhelpas?

(Sekvas ankoraŭ marĉandado, sed la ege dura plago venkas ĉiujn aliajn konsiderojn. Ili estas pretaj repacigi.)

LYSISTRATA
Tre bone! Nun do lave vin repurigu,
kaj ni, virinoj, en la Akropolo regalos
vin poste per tio, kio estas en la korbo.
Vi tie ĵuron metos unuj al la aliaj,
kaj poste brakoplekte kun la edzino iros
jam ĉiu hejmen.
ATHENANO
                  Jes, ni iru jam, rapidege!
LAKONA SENDITO
Nin gvidu, kien al vi plaĉas.
ATHENANO
            Urĝe, nur urĝe!
      (Ĉiuj foriras.)
— — — — — — — — — — — — —
— — — — — — — — — — — — —
UNU ATHENANO (venas el Akropolo)
Festeno belega! Mi neniam vidis tian!
Ja tiel kore karaj estis eĉ la Lakonoj,
kaj ĉe l' pokal' ni mem estis tiel ege
ĤORO DE MALJUNULOJ
Tre ĝuste! Ĉar ni sobre apenaŭ havas menson.
Jes, vere, se konsilon mian Athen' akceptus,
en stat' ebria ĝi sendus delegitojn siajn,
se nome nun al Sparto ni iras tute sobre,
ni serĉas nur, kie eblas fari implikaĵojn,
kaj kiel eĉ ne ekaŭdi, kion ili diras,
kaj kiel subkonjekti, kion ili ne diris,
kaj ni raportas alion ol la realaĵo.
Sed nune ni amas ĉion, eĉ se iu blekus
anstataŭ serenado la plej orelofendan
batalan kanton, lin ni aplaŭdus kun plezuro
kaj ankaŭ lin ni jeĵurus kun falsita juro.
LYSISTRATA
Nu do, nun kiam reordiĝis ĉio, Lakonoj,
konduku tiujn ĉi virinojn al via hejmo,
kaj vi Athenaj, tiujn! Staru la edzo apud
edzino kaj edzin' apud edzo. Nun, ĝojante
pri l' bona sorto, ni dancu jam por niaj dioj,
kaj pekon fari de nun ni gardu nin tre zorge.
ĤORO DE ATHENANOJ
Nu, gvidu la ĥoron, voku Harisojn,
alvoku, ke helpu nin Artemis,
alvoku favoran, horogvidantan, Apolonon kaj Dionizon,
kies okuloj en aro Menada brulas en ebrieco,
kaj Zeŭson flagre flamantan, kun la ĉiela
edzino majesta,
kaj ĉiun el la dioj, atestaj kaj plu neniam
forgesaj pri l' federiĝo jubila,
donacita al ni de Kypris!
Alalaj', ie', pacon, saltu do alten,
kiel ĉe festo triumfa!
Ie', evoe', evoe', evoe'!
LYSISTRATA
Lakono, nun vi komencu novan post ĉi nova!
ĤORO DE LAKONOJ
— — — — — — — — — — — — —
Haj, kapreolede, rapedapiejde
eksaltu, batu lo takton mane,
kaj ĉi dienon, ŝin, la potencan,
triumfan, gloŭru lo kanto.